ASML HOBBELDE ALTIJD VAN KLEINE NAAR GROTE CRISES
- Susanne vann der Velden
- 19 nov
- 2 minuten om te lezen
De afgelopen jaren is er veel over ASML geschreven: over chiptekorten, geopolitiek en het “goud” van Brainport. Maar veel minder vaak gaat het over de vraag: wat heeft dit bedrijf zélf anders gedaan – en wat kunnen andere organisaties daarvan leren?
Naar aanleiding van mijn proefschrift over ASML werd ik begin dit jaar geïnterviewd door Maatschappij & Politiek. In het artikel dat je in de bijlage bij deze blog vindt, neem ik je mee in ruim veertig jaar ontwikkel geschiedenis: van een relatief kleine uitdager tot spil in de mondiale half-geleiderketen. Niet dankzij één geniaal masterplan, maar door een reeks hardnekkige keuzes en gewoontes.
Een van die terugkerende keuzes is het consequent blijven investeren in R&D, ook wanneer de wind tegenstaat. Waar concurrenten hun voet van het gaspedaal haalden, bleef ASML doorontwikkelen. Niet omdat dat gemakkelijk was, maar omdat er een gedeeld geloof bestond dat dit de énige route was om relevant te blijven in een extreem complex technologisch spel.
Een tweede terugkerend patroon zit in de manier van leren. Bij ASML is falen geen incident, maar een terugkerend ritueel: machines die “half af” bij klanten worden neergezet, teams die in het volle zicht moeten bijsturen, en een cultuur waarin zelfs de hoogste bazen publiekelijk tegengesproken mogen worden. Tegelijkertijd is er een grote discipline in documenteren en standaarden. Een ogenschijnlijk chaotische mierenhoop waar heel veel kruisverbanden ontstaan met daar onder een heldere structuur die consequent wordt bewaakt.
"Bij ASML is falen geen incident, maar een terugkerend ritueel"
In het interview raken we ook aan de keerzijdes: de druk op de regio, de afhankelijkheid in de keten, en de vraag hoe je open kennisdeling combineert met geopolitieke gevoeligheden en zero-trust data governance.
Ben je benieuwd hoe organisaties in een complexe omgeving leren, koers houden en toch ruimte laten voor leren en experimenteren? Dan nodig ik je van harte uit om het volledige interview in de bijlage te lezen. Daarin schets ik reeds een aantal lessen die we kunnen leren van ASML.
Kun je niet wachten tot alle inzichten in boekvorm verschijnen? Via de aanbodpagina op deze site kun je alvast een pre-order plaatsen voor zowel de tweede druk van mijn proefschrift Wavelengths – Unraveling ASML’s Sources of Innovation (eind november - dus past nog onder de kerstboom) als voor het meer toegankelijke managementboek Lessons Learned from ASML (eind mei 2026).
Opmerkingen